Wat is “de” Palestijnse stem?

Deze opinie werd geschreven door Menno de Vries

President Trump heeft de “deal of the century” gepresenteerd en wacht nu op de reactie van de Palestijnen.

“De Palestijnen” is echter een lastig begrip want anders dan bijvoorbeeld de Joden, Perzen, Egyptenaren, Druzen en Koerden die honderden tot duizenden jaren als volk teruggaan, spreekt men pas vanaf 1948 over Palestijnen als een volk. Zij zijn nooit een eenheid met een eigen leider geweest. Op dit moment heersen de Hamas en de PLO over respectievelijk de Gazastrook en delen van de Westelijke Jordaanoever. Zij doen dat op de Arabische manier, waarbij het volk geen inspraak heeft.

Hoe kwam de PLO aan die macht?
In 1947 werd in de VN door een meerderheid ingestemd om het Mandaatgebied Palestina op te delen in een Joods en Arabische gedeelte. Het Joods gedeelte werd de Staat Israël en het Arabische deel werd niet geclaimed. De Arabische landen begonnen een oorlog om het gehele Mandaatgebied in handen te krijgen. Dat is niet gelukt en delen van wat een Arabische staat had moeten worden kwamen in Israëlische handen. De rest kwam onder Arabisch bestuur, de Westelijke Jordaanoever werd geannexeerd door Jordanië en Egypte bezette de Gazastrook.

Voor 1948 werden de inwoners van het Mandaatgebied Palestijnse Arabieren en Palestijnse Joden genoemd en indien de etniciteit werd weggelaten werden Joden bedoeld. Die gebruikten de term Palestina voor het oprichten van o.a. de Palestine Post, Palestine Airways, Palestine Electric Corporation and Palestine Symphonic Orchestra. Dit waren allemaal Joodse ondernemingen.

In 1964 werd in Egypte de PLO opgericht, met als doel Palestina te bevrijden door middel van geweld. Wat we nu de Palestijnse gebieden noemen, waren toen al in Arabische handen en hun doel kwam dus neer op de vernietiging van de Joodse Staat. Bij de oprichting werd vermeld dat als het zou lukken, de PLO geen enkel recht heeft op dat gebied.

In 1967 moesten ze de plannen bijstellen. De Arabische landen dachten dat ze klaar waren om de vernedering van 1948 te kunnen wreken. Syrië bereidde zich militair voor op de Golan Hoogvlakte, ten noorden van Israël en Egypte gaf opdracht aan de VN om de vredesmacht UNEF uit de Sinaï woestijn te verwijderen. Die woestijn was in het zuiden de grens met Israël en aangemerkt als gedemilitariseerde zone. UNEF vertrok en het Egyptische leger trok de Sinaï in. De russen waren ondertussen aan het stoken met nepnieuws dat Israël troepen aan het verplaatsen was voor een aanval. Egypte sloot ook de Straat van Tiran af voor Israëlische koopvaardijschepen. Israël besloot aan te vallen en veroverde in zes dagen de Golan en de Sinaï, maar ook de Gazastrook en de Westelijk Jordaanoever inclusief Oost Jeruzalem.

De PLO moest nu dus meer gebied gaan bevrijden en probeerde dit van uit Jordanië te doen. De Jordaanse Koning kreeg hier genoeg van, wat resulteerde in een burgeroorlog in 1970 (zwarte september). Yasser Arafat, sinds het jaar daarvoor PLO leider, vluchtte naar Damascus, waar hij vervolgens ter dood veroordeeld werd door Hafez al-Assad, de voormalige dictator van Syrië en vader van de huidige. Het vonnis werd gewijzigd en Arafat en de PLO gingen verder vanuit Libanon, waar in 1975 een burgeroorlog begon. Zowel in Jordanië als in Libanon probeerde de PLO een “staat in een staat” te creëren en ook de Libanezen vonden dit niet tof, in 1982 moesten ze vertrekken en werd Tunis de nieuwe standplaats.

Dat veranderde in 1994, toen, na het ondertekenen van de Oslo Akkoorden, Arafat zich in Gaza vestigde. De PLO, die 27 jaar buiten de Palestijnse gebieden had geopereerd kreeg nu de macht en controle over miljoenen mensen. De wereld (VS, EU en VN) zagen de PLO als de vertegenwoordiger van de Palestijnen en daarmee als legitieme ontvanger van vele miljarden aan hulp voor de Palestijnen. Zij kunnen dat naar eigen inzicht besteden, wat niet altijd gunstig is voor de Palestijnse bevolking, om het voorzichtig uit te drukken. Nadat Arafat in 2004 was overleden nam de huidige President Abbas (84) het roer over en alle belangrijke posities worden bekleed door PLO veteranen die die 27 jaar met Arafat hebben doorgebracht. Er is geen tot weinig plek voor een nieuwe lichting en er is na Oslo helemaal geen macht gegeven aan de tribale leiders, die dat de voorgaande eeuwen wel hadden.

In 2006 waren de laatste verkiezingen waarbij de partij “Verandering en Hervorming” won, omdat veel mensen niet op de PLO wilde stemmen vanwege de corruptie. Achter die nieuwe partij bleek de militante beweging Hamas te zitten, die vervolgens een burgeroorlog in de Gazastrook begon, won en daar de macht overnam.

Het Trumpplan geeft de Palestijnen tweemaal zoveel land als ze na Oslo hebben ontvangen. Veruit de meeste Palestijnen wonen in gebied dat al onder eigen bestuur stond. Het plan voorziet ook in $50 miljard aan investeringen. Dat zijn geen overboekingen naar de PLO maar moeten direct ten goede komen aan de bevolking. Dit geld zal een grote financiële impact hebben op de Palestijnse individuen.

De komende dagen zal blijken of zij, de gewone bevolking, iets mogen zeggen. Zij zijn immers “het volk”. Als je iets verkeerds op Facebook post komt de PLO op huisbezoek en de PLO dreigde vorig jaar diverse miljardairs met arrestatie, als ze naar Bahrein zouden gaan, waar het economische deel van het Trumpplan werd gepresenteerd.

Dat eerste deel werd voor presentatie al afgewezen, de afgelopen dagen wilde Abbas de telefoon niet opnemen als Trump belde en het vandaag gepresenteerde plan was voor de PLO ook DOA, dead on arrival.

Het lijkt erop dat in ieder geval de VN en de EU alleen naar de PLO luistert, maar het is dus lastig om te weten of dat wel “de Palestijnse stem” is.

Vooral voor de Palestijnen zelf zou het fijn zijn om het antwoord te weten.

De kaart laat het grondgebied zien dat voor de Palestijnse Staat is bedoeld, met een tunnel tussen de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook

Menno woont in Tel Aviv en is een gelicenseerde gids in Israel.Wekelijks organiseert hij op donderdag een toer naar Jeruzalem, waarin onder andere bovenstaande informatie ter sprake komt. Via www.menno.co.il kan je in contact met hem komen.

Advertentie (4)