Risjes

Column door Tom Spiero.

Voor mij is de Staat Israël nog steeds een wonder. Wanneer Israëlische
vrienden laten blijken mijn zionisme vertederend maar naïef te vinden,
kan ik nooit nalaten hen er op te wijzen dat het bestaan van de Staat
voor lief te nemen gevaarlijk en naïef is. Het is een wonder wat er in
52 jaar is opgebouwd en het is een wonder dat de Staat ondanks zijn
interne tekortkomingen zo?n vitaliteit uitstraalt.

Ik ken geen ander land in de wereld waar bij het slaan van de klok de
radio in de bus harder wordt gezet, zodat iedereen het laatste nieuws
kan horen. De ‘leesdichtheid’ van kranten in Israël behoort tot de
hoogste in de wereld. Alleen in de landen die Israël direct omringen is
de opkomst bij verkiezingen hoger dan in Israël zelf. En dat geldt
zeker voor de percentages waarmee de winnaars in die omringende landen
de verkiezingen uitkomen.

Wat zijn dan die interne tekortkomingen waarover ik het had? Laten we
de heroïsche Onafhankelijkheidsverklaring er eens bijnemen. Daar staat,
behalve de bepaling dat uiterlijk op 1 oktober 1948 een grondwet van
kracht zal worden, onder andere het volgende in: “De Staat Israël zal
haar grenzen openstellen voor joodse immigratie en voor het binnenhalen
van hen die in ballingschap leven; zij zal de ontwikkeling van het land
ten gunste van al haar inwoners bevorderen; zij zal gegrondvest zijn op
vrijheid, rechtvaardigheid en vrede zoals voorzien door de profeten van
Israël; zij garandeert volledige gelijkheid van sociale en politieke
rechten aan al haar inwoners ongeacht geloof, ras of geslacht; zij zal
vrijheid van geloof, geweten, taal, onderwijs en cultuur garanderen;
zij zal instaan voor de veiligheid van de Heilige Plaatsen van alle
geloven; en zij zal trouw zijn aan de principes van het Handvest van de
Verenigde Naties.”

Ondanks die datum van 1 oktober 1948, kent Israël nog steeds geen
grondwet. In die grondwet zouden de rechten zijn opgenomen die
hierboven aangehaald zijn. Delen van de orthodoxie konden zich daar in
het geheel niet mee verenigen. Ben Gurion ging er vanuit dat Israël
binnen de kortste keren een seculiere staat zou zijn en hechtte eraan
dat op het moment van onafhankelijkheid eenheid getoond kon worden. En
hoewel de gevolgen van deze misrekening inmiddels onderdeel vormen van
het dagelijks leven van alle Israëli’s, verbindt slechts een minderheid
er de conclusie aan dat die grondwet er alsnog moet komen. Naar mijn
mening is in het ontbreken van een grondwet ook de oorzaak te vinden
van het fenomeen dat veel Israëli’s niet verinnerlijkt hebben dat zij
collectief – de Staat zijn. Je probeert dus de Staat te ontlopen
wanneer die dingen van je wil die je niet welgevallig zijn of je gewoon
niet uitkomen.

Een en ander staat de Israëlische maatschappij niet in de weg te
bediscussiëren wat in de actualiteit aan de orde is. Zelfs tijdens de
Al Aqsa Intifada komen hoge militairen naar voren die vinden dat het
leger buitensporig geweld gebruikt bij de bestrijding daarvan. Die
openheid is iets waar we trots op kunnen zijn. Het illustreert een
vitaliteit die in het cynische, oude Europa ontbreekt. In Nederland
kunnen de “Politionele Acties” nog niet open besproken worden en zowel
hier als in Frankrijk worstelt de politiek met het drama Szrebreniza.

Buitensporig geweld is geweld dat achterwege kan blijven wanneer er
andere ? minder gewelddadige – machtsmiddelen voor handen zijn. Dus:
liever tanks dan raketten, liever geweren dan tanks, liever rubber
kogels dan metalen kogels, liever traangas en rookgranaten dan kogels.

Traangas- en rookgranaten worden door Israël uit Frankrijk en Duitsland
betrokken. Die landen geven nu geen vergunning meer af voor het
exporteren van deze bestrijdingsmiddelen naar Israël. Dat is ook een
manier om je handen schoon te houden. Weet u hoe ik dat noem?


Advertentie (4)