Een ‘American Dream’ in Israël


Op 77-jarige leeftijd is in Petah Tikvah na een lang ziekbed de Israëlische zanger/acteur Arik Lavi overleden. Boaz vertelt wie hij was en waarom hij niet zal worden vergeten.

De maand Tammoez is ongetwijfeld de mooiste maand in Israël. Daarom is
het droevig om juist dan te sterven, zoals Naomi Shemer schreef in een
van haar vele mooie liedjes. Maar dat was het droevig lot, dat haar
trof op 26 juni j.l., de zevende tammoez. Vier dagen later, 30 juni, de
elfde tammoez trof Arik Lavi, een andere reus uit de Israëlische
theaterwereld, hetzelfde lot.

Lavi stierf, 77 jaar oud, in het Beilinson Ziekenhuis in Petach Tikwa.
Net als Shemer na een langdurig ziekbed.
Lavi?s leven lijkt wat op de Amerikaanse droom: als krantenjongen
beginnen en eindigen als miljonair al werd hij dan geen miljonair, maar
een beroemd zanger en acteur.

Arik werd in 1927 in Duitsland geboren en trok in 1936 naar het Britse
mandaatgebied Palestina. Volgens sommige bronnen met zijn ouders, maar
volgens andere ging hij alleen. Dat laatste lijkt het
waarschijnlijkste: hij had een moeilijke jeugd, een periode, die hij
afwisselend doorbracht in diverse kibboetsim en allerlei stedelijke
kindertehuizen. Rond zijn twintigste werd hij lid van de Palmach en
toen in 1948 de staat Israël was gesticht werd hij ingelijfd bij het
reguliere leger, de IDF.

In 1950, kort nadat Lavi zijn dienstplicht had vervuld, kreeg hij een
baantje als toneelknecht bij het befaamde Cameri Theater in Tel Aviv.
Daar ontdekte men al snel dat Lavi op het gebied van acteren een
natuurtalent was en hij speelde tot 1957 dan ook vele verschillende
rollen. Dikwijls was Shoshik Shani daarbij zijn tegenspeelster. En in
het privéleven werd zij zijn vrouw.

In 1957 kreeg Lavi een rol in een toneelstuk waarin ook een beroep werd
gedaan op zijn zangtalent. Toen bleek dat het zingen hem al even
natuurlijk afging. Vanaf dat moment werd de zang zijn voornaamste bron
van inkomsten. Zijn stijl van zingen had hij eind jaren vijftig in
Parijs tijdens een concerttour ?afgekeken? van grote Franse zangers als
Gilbert Bécaud, van wie hij ook liedjes zong, uiteraard in vertaling:
?Shir hoe lo rak miliem?, ?Een lied bestaat niet alleen uit woorden?.

Lavi maakte zich bepaald niet druk over het feit dat het in die tijd
nog niet erg gebruikelijk was om vertalingen van buitenlandse liedjes
te zingen en hij had er dan ook heel wat op zijn repertoire staan,
zoals bijvoorbeeld ook het beroemde ?Mackie Messer? uit Berthold
Brechts ?Dreigroschen Oper? op muziek van Kurt Weill, dat bij Lavi
?Meki Sakinai? heet.

Arik Lavi zong ook een aantal liedjes van Shemer, o.a. het beroemde
?Noa? en ?Anachnoe me oto hakfar?, ?Wij komen uit hetzelfde dorp? en
niet te vergeten ?Jerusalem van ijzer?, ?Jeroesjalajiem sjel barzel?.
Verder zong hij natuurlijk de bekende evergreens als ?Am Yisraël chai?
en ?Anachnoe lo nafsik lasjir?, ?Wij zullen niet ophouden te zingen? en
veel werk van een andere bekende componist, Chaim Chefer.
Van Chefer is het beroemde lied ?Natser mechake l?Rabin?, ?Nasser wacht
op Rabin?, dat o.a. ook door Ha Doeda?iem is gezongen. Ook reclame, of
misschien is het beter om te zeggen propaganda, ging Lavi niet uit de
weg, getuige zijn oproep om een donatie te geven aan het J.N.F.: ?T?noe
teroema leKeren Kajemet?, dat ook van Chefer is.

Bijna berucht werd Chefers romantische lied over de oude Nabateese stad
Petra en zijn rode rotsen in Jordanië, ?Hasela ha?adom?. Volgens
kritici bracht het lied jongeren ertoe zelf eens een kijkje te nemen
bij die rode rots. Omdat Israël toen nog in oorlog was met Jordanië
waren illegale grensoverschrijdingen nogal riskant en er zou een aantal
jongeren slachtoffer zijn geworden van mijnen en beschietingen door
Jordaanse soldaten. Het gevolg was, dat de IBA, de Israël Broadcasting
Authority, radio-uitzendi

Advertentie (4)