Tesjoewa

Rabbijn Evers schrijft over tesjoewa (inkeer) doen -het belangrijkste aspect van Rosj Hasjana en Jom Kippoer- en de leegheid van onze moderne cultuur.

Over het algemeen bestaat tesjoewa uit verschillende stadia: 1. pijoes ? vergiffenis vragen aan de medemens 2. charata ? spijt: verdriet over misstappen uit het verleden en bereid zijn om alle voordeel van dit misselijke gedrag op te geven. 3. kabala ? besluit om het in het vervolg beter te doen, de omgeving te veranderen en te weigeren zich bloot te stellen aan invloeden die tot verkeerd gedrag hebben geleid in het verleden. 4. widoej ? schuldbekentenis, verbaal toegeven dat men over de ?rooie? is gegaan, om zich de ernst van de overtredingen te realiseren.Opnieuw beginnenIn het Tenachboek Koningen (II:5) lezen wij over de tijd van de profeet, Elisja, de leerling van Elija. Eigenlijk was het koninkrijk Israël een satellietstaat van Syrië en de Joodse koning, Jehoram, was in feite een vazal van de Syrische koning.Na?aman, een generaal uit het Syrische leger leed aan melaatsheid en begreep, dat er in Israël iemand woonde, die hem zou kunnen genezen. De generaal werd naar Israël gestuurd en Jehoram kreeg opdracht van de Syrische koning om er voor te zorgen, dat Na?aman gezond zou terugkeren. Koning Jehoram vreesde dat dit verhaal slechts bedoeld was als een smoes om hem aan te vallen. Hij werd bang maar toen de profeet Elisja een poging deed de ziekte te genezen, bedaarde de koning van Israël. Elisja stuurde een boodschapper aan Na?aman, die hem duidelijk uitlegde hoe hij genezen kon worden. Zo gezegd zo gedaan en generaal Na?aman kwam er weer boven op.Machtige melaatseDe eeuwigheidswaarde van deze episode in Tenach is, dat generaal Na?aman beschreven wordt als een Gibor Chajil Metsora ?een oorlogsheld maar melaats?. Een opvallende tegenstelling: Aan de ene kant machtig en aan de andere kant melaats. Deze beschrijving ?machtig maar melaats? staat helaas symbool voor onze moderne maatschappij. Onze Westerse beschaving gaat mank aan een pijnlijk tekort: technologisch staan wij heel sterk, maar ethisch zijn wij melaats. Wetenschappelijk zijn wij bijzonder vooruitstrevend, maar geestelijk wat achter. Materieel sterk, maar moreel zwak.Van buitenaf bekeken, lijken wij sterk en zelfverzekerd, assertief, optimistisch en machtig. Wanneer wij een kijkje naar binnen nemen, zien we spirituele ziektes, corruptie, angst, wanhoop, onzekerheid en rotting van binnenuit.Macht en Rijkdom?Het is opvallend, dat de Syriërs meenden, dat genezing voor de melaatsheid via het koninklijk Hof zou moeten lopen. In symbolische termen vertaald, namen zij aan dat de enig oplossing voor de malaise van de Na?amans van deze wereld in macht en nationale rijkdom zou liggen. In feite is het omgekeerde waar. Het genezen van de spirituele gebreken van de Na?amans in deze wereld en het oplossen van hun innerlijke conflicten is de taak van een profeet en geschied door het woord van G?d.Weigering om onze ouders te volgenIn het derde boek van de Tora, Wajikra, wordt het verhaal verteld over de tragedie, die het Joodse volk zal treffen wanneer zijn niet loyaal blijven aan de Tora. Temidden van deze Tochega, waar op dramatische wijze vele details van Israëls lijden worden beschreven, vinden we een pasoek die enigszins misplaatst lijkt: ?En Ik zal Mijn verbond met Ja?akov herinneren, Mijn verbond met Jitschak en Mijn verbond met Awraham, zal Ik herinneren?.Deze woorden lijken misplaatst omdat ze doorgaans worden uitgelegd als woorden van troost. Maar volgens de Sjné Loechot haBriet van Rabbi Jesaja Horowitz is deze zin niet bedoeld als troost maar juist als een reden waarom G?d zo kwaad is op ons: ?Ik herinner jullie voorouders?, zegt G?d, ?Ik herinner Mij hoe zij aan het Jodendom hingen en het geloof door dik en dun onderhielden. Hun kinderen en kleinkinderen hebben hun erfenis verlaten. Zij hebben hun eerstgeboorterecht verkocht voor een bord met linzen. Daarom