Parsja 9A Wajeesjev (Beresjiet/Genesis 37:1-40:23): Joseef de Tsaddiek

In de Talmoed wordt Joseef de tsaddiek bij uitstek genoemd. De tsaddiek is de joodse hero.Hoe definiëren wij een held?

We zien hier dat het jodendom geen heldenverering kent, zoals dit in sommige kringen gebruikelijk was en is. Opscheppen over kracht, rijkdom of intelligentie is uit den boze. De definitie van een held is iemand die in staat is zich zelf te beheersen, zijn lusten en passies te bedwingen en zijn verlangens te beteugelen. Het jodendom kent dus geen heldenverering als in de Middeleeuwse ridderromans of zoals in de Griekse godenverhalen. Onze helden zijn helden van de geest. Mensen die boven hun aardse beperkingen, kleine belangetjes, moeilijke omstandigheden, eigenwaan of zelfverbeelding zijn uitgestegen.Onze helden zijn geen filmsterren en popidolen omdat die vaak alleen maar een oppervlakkige uitstraling hebben en soms helemaal geen goede voorbeelden zijn voor ons dagelijks gedrag. Onze helden zijn de krachtpatsers van de geest, die een grote kennis van het G?ddelijke in de wereld paarden aan een zeer menslievende en ?gevende? instelling. Je bent pas een Joodse held als je liever geeft dan neemt en iedereen in je omgeving laat delen in jouw kennis, gaven, goede eigenschappen of eigendommen.Afgoderij tegenwoordig is het begrijpelijke en materiëleDe joodse helden hebben zich altijd gekeerd tegen verafgoding van dingen en denkbeelden. Veel mensen zijn er van overtuigd dat afgoderij tegenwoordig alleen nog maar voorkomt bij primitieve volkeren zoals sommige stammen in Centraal-Afrika. Niemand weet, dat afgoderij eigenlijk veel dichter bij huis te vinden is. Het tegenwoordige heidendom is de verafgoding van alles dat begrijpelijk is – het verstand – en het direct tastbare, de materie. Moderne mensen ontkennen vaak iedere vorm van G’ddelijkheid – een macht boven de mens – en zijn van mening dat er niets anders is buiten het waarneembare universum, de zichtbare wereld. De materie van de wereld krijgt een absolute waarde en een eigen bestaan in het moderne denken. Deze mensen noemen zich atheïsten of materialisten. In feite stonden de heidense volkeren van toen hoger omdat zij tenminste nog in een G’ddelijke kracht geloofden of in een Schepper van Hemel en aarde.IdentificatieMaar op wie moeten wij ons dan richten voor een voorbeeld of een gevoel voor hoe wij onze persoonlijkheid moeten ontwikkelen?In feite moet de mens zich totaal identificeren met G’d. Dat gaat overigens niet zo eenvoudig. Wij worden geacht G’d constant te imiteren ? imitatio Dei – en ons met Hem te vereenzelvigen. Hoe doe je dat? Door Zijn goede voorbeeld in de praktijk te volgen.Alleen door je los te maken van je medemens, je vrienden en kennissen kun je volledig één worden met G’d. Er staat inderdaad in de Tora dat wij ons aan G’d moeten hechten. Maar de vraag van de Joodse Geleerden hierbij is:?G’d is toch een verterend vuur, hoe kun je je dan aan Hem hechten??. En het antwoord luidt dat wij G’d moeten nadoen. Net zoals G’d de naakten kleedt ? in de Tora bijv. Adam en Eva – en de armen te eten geeft, moeten ook wij zorgen voor onze medemensen. Het nadoen en imiteren van G’d betekent dat je je identificeert met Zijn wezen. G?d nadoen noemen we heiligheid – kedoesja. Als het ons niet verboden was om G?d te vermenselijken, zou je moeten zeggen, dat G?d onze grootste ?voorbeeld? is.Maar, omdat de mens geen G’d is, heeft G’d een heiligheidprogramma voorgeschreven en ons een aantal opdrachten gegeven, die wij de Mitswot (Torageboden) noemen. Daardoor identificeren wij ons met de Wil van G’d. Omdat wij aannemen dat de mens een G’ddelijke ziel heeft en dat die G’ddelijke ziel het hoogste mensaspect is, mogen wij zeggen dat wij op die manier onze echte persoonlijkheid en de meest oorspronkelijke kern van ons karakter leren bereiken en kennen. Het is wel een levensreis. Dit G’d nadoen is een taak die voor het hele leven geldt.Uiterlijk en innerlijkHet Jodendom keert zich tegen G?dsontkenning of aanbidding va