Censuur in joods onderwijs

"Je leeft in Nederland en bent orthodox joods. Het liefst wil je dat je kind ook op school omgeven wordt door een wereld waarin hij niet geconfronteerd wordt met zaken die niet in die joodse sfeer thuishoren. Maar waar trek je de grens? De orthodox-joodse school het Cheider past censuur toe." Een artikel van Chantal Stern, onafhankelijk medewerkster van joods.nl.

De orthodox-joodse school het Cheider in Amsterdam gebruikt censuur om de joodse sfeer te bewaken. Het onderwijs van het Cheider voldoet aan de meeste kerndoelen van het Nederlandse onderwijs, maar voor bepaalde vakken is het onmogelijk een tien te halen.In de boeken worden plaatjes die het Cheider niet gepast vindt ingekleurd of zwart gemaakt, en hetzelfde geldt voor teksten die niet binnen de leerdoelen van het Cheider vallen, aldus docente mevrouw de Harde, die al jaren op het Cheider werkt. Deze censuur betreft met name de middelbare school, aangezien er op de basisschool minder diep op de onderwerpen wordt ingegaan.Bij het woord censuur denkt men in eerste instantie vaak aan vakken als biologie, waarin de seksuele voorlichting op gespannen voet zou kunnen staan met een orthodox-joodse opvoeding. Genetica hoort op het Cheider wel tot de leerstof, voortplanting niet. De evolutieleer wordt binnen een joods kader gebracht, wat betekent dat theorieën wel besproken worden, maar met een joodse uitleg erbij.Biologie is echter niet het enige onderwerp dat in de boeken zwart wordt gekleurd. Zo worden bij het vak geschiedenis jaartallen van meer dan 5761 jaar geleden (het begin van de joodse jaartelling) "lang geleden" genoemd. Voor de talen zijn er literatuurlijsten samengesteld. Boeken met liefde of seksualiteit als onderwerp behoren niet tot de toegestane literatuur. Ook met bepaalde joodse boeken wordt voorzichtig omgegaan, omdat zij de levensstijl van de leerlingen in twijfel zouden trekken, zoals "Vreugde der Wet" van Pearl Abraham. Uit het vakkenpakket zijn echter geen vakken geschrapt, het Cheider biedt de mogelijkheid eindexamen te doen in elk vak.Of een school nu wel of geen censuur toepast, een joodse school is per definitie geen afschildering van een niet-joodse maatschappij. De schoolinspectie is op de hoogte van de aangepaste leerstof van het Cheider. Tot op de dag van vandaag is de leerstof van het Cheider volgens de inspectie niet in tegenspraak met de leerdoelen van het ministerie van onderwijs.Ouders die hun kinderen naar het Cheider sturen kennen over het algemeen het educatieve beleid van de school. Zij kiezen er bewust voor hun kind op school alleen kennis te laten maken met zaken die binnen een orthodox-joodse opvoeding passen. Er is een grote groep ouders die geen speciale band met Nederland en de autochtoon Nederlandse cultuur heeft, vertelt een ouder van een Cheider-leerling. Hun kinderen zullen uiteindelijk toch niet in aanraking komen met de dingen die uit de leerstof worden weggelaten. Zij groeien op in een geheel joodse wereld, die nauwelijks iets met de niet-joodse omgeving van doen heeft. Ouders die willen dat hun kinderen wel op de hoogte zijn van zaken die op het Cheider niet besproken worden, hebben altijd de keuze om hun kinderen daar zelf over in te lichten.Het Cheider is niet de enige joodse school waar het lesmateriaal wordt aangepast. Ook op de joodse basisschool Rosj Pina in Amsterdam past men censuur toe. Op de basisschool wordt echter veel minder aangepast dan op het Cheider. Op Rosj Pina kan bijna alles. Bij aanschaf van nieuwe methodes worden de leerboeken wel grondig geïnspecteerd. Hierbij wordt met name gelet op vakken als geschiedenis en aardrijkskunde. Als er bijvoorbeeld in de boeken een grote foto van Hitler staat, of als Israël in een negatief daglicht wordt gesteld, verkiest Rosj Pina liever een andere methode. Deze keuze wordt zowel met het oog op de leerlingen als op de ouders gemaakt. De ouders slaan immers ook wel eens een boek van hun kind open en kunnen zo