‘Ook links gelooft nu in joods complot’

Over de vooroordelen waar joodse jongeren tegenaan lopen.

‘Studenten veronderstellen vaker dan je zou denken dat er sprake is van een joodse samenzwering’, zegt Daniël Dessaur (26). Hij organiseerde zondag een bijeenkomst voor jeugdleiders van Netzer-Holland., de jongerenclub van de liberaal joodse gemeente. Eigenlik moeten ze activiteiten voor kinderen voorbereiden, maar als een journalist komt, willen ze wel praten over ‘nieuw antisemitisme’. De Anne Frank Stichting organiseerde daar op 8m april een symposium over.Naomi (19) uit Gouda: ‘Ik had een Marokkaanse vriendin. Zij is Islamitisch, ik joods. So what, dachten we. Ik ging naar Israël, rond 11 september 2001. Toen ik terugkwam wilde ze me niet meer kennen. Ik hoorde van anderen: zij denkt dat jij haar haat, omdat ze moslim is. We hebben het nooit uitgepraat. Ik niet omdat ik dacht: je kent me toch? Je weet dat ik je niet veroordeel omdat je moslima bent? En zij ook niet. Ik weet niet waarom.’Het zijn incidenten. Of het onwetendheid is of antisemitisme, ik weet het niet. ‘Shai, 16 vertelt van toen het warm was en hij alleen een T-shirt aan had. Zijn ketting met davidsster hing erbuiten. Langsrijdende jongens met een Arabisch uiterlijk moeten dat hebben gezien, want meteen was het: ‘Kankerjood!’ ‘Ik wijt het aan onwetendheid’, zegt Shai. ‘Maar het is antisemitisme’, zeggen zijn groepsgenoten.Bijna iedereen heeft wel iets meegemaakt: jongeren die ‘Hamas, hamas, joden aan het gas’ riepen, na een bijeenkomst in de synagoge. Vrienden die zeggen dat ze niet meer met een keppel op van huis gaan. Niet-joodse vrienden, studie- en schoolgenoten die hen er steeds maar opnieuw van verdenken Palestijnen te haten, of een groot-Israël na te streven dat zich uitstrekt tot ver in de Arabische landen.Ze merken dat ze voorzichtig worden: niet joggen in een shirt met een tekst in het Hebreeuws, geen Amerikaanse vlag op je trui. ‘Terwijl wij er niets over te zeggen hebben, over wat in Amerika of Israël gebeurt’, zegt Jordana (17) uit Rotterdam. ‘We moeten ons steeds verdedigen’. zegt studente Simone (23). ‘Steeds opnieuw gaat het over Sjaron, Palestijnen, of de oorlog. Ze zien ons als uitgemergelde slachtoffers. En hoe vaak ik wel niet heb moeten vertellen dat er geen sprake is van een wereldwijd joods complot tegen de moslimwereld. Oeroude vooroordelen komen massaal terug.”Dankzij internet kan het nu. Het is geen probleem meer het naar buiten te brengen’. weet Daniël Gideon (23): ‘Ik was laatst in een café, bestelde een biertje. Iemand vroeg waar ik vandaan kwam. Toen ik zei: uit Israël, zeiden twee mannen van rond de 50 serieus at alle Israëliërs nazi’s zijn. Ik ga niet meer in discussie.’ ‘We zijn terug bij af’, denkt Aanviel vaak. ‘ De complottheorieën zijn niet meer alleen van extreem-rechts, ik hoor ze ook bij links. Het is voor mij moeilijk nog links te zijn’.’Het zijn de media’, zegt Gideon, ‘die een beeld hebben geschapen van het rijke, machtige Israël dat arme Palestijnen onderdrukt. Van een joodse lobby die alles regisseert. En van een volk van oorlogsslachtoffers dat geld van de overheid krijgt. ‘Dertig procent van de Israëliërs leeft onder de armoedegrens. Dat zie je nergens. En ik blijf me maar verdedigen tegen de gedachte dat ik persoonlijk Sjaron zou steunen.’Niet iedereen kan meepraten. Jordana (17) volgt de havo op het Libanon-Lyceum in Rotterdam, een zwarte school. Daar zijn ze vaak wel verbaasd als ze horen dat Jordana joods is (‘ik zie er Turks uit’), maar meer ook niet. ‘De stemming is vooral anti-Amerika. Ik merk wel dat ik steeds meer moet uitleggen over joden. Mensen weten er weinig van en veronderstellen een heleboel. Dan vragen ze: heeft je vader ook van die pijpenkrulletjes naast zijn oren?’Bron: www.trouw.nl.