Rosj Hasjana: Een tijd van verbondenheid

Het lijkt erop dat, metafysisch gesproken, Rosj Hasjana – het Joodse Nieuw Jaar – de meest gecompliceerde dag is van allefeestdagen.

Wanneer men de woorden van Chazal ? onze geleerden ? bestudeert, dan vallen er minstens tien thema?s op:Een reden voor de viering van Rosj Hasjana is het feit dat Rosj Hasjana het begin van het nieuwe jaar is, zoals de eerste Misjna van Traktaat "Rosj Hasjana? zegt: "De eerste [dag] van [de maand] Tisjrei is het begin van het jaar voor de jaartelling."Rosj Hasjana heeft het motief van Jom Hadin ? de Dag van de Rechtspraak ? zoals het Machzor ? gebedenboek voor het feest ? verklaart: "BeRosj Hasjana jichatewoen ? op Rosj Hasjana wordt [de mensheid] ingeschreven [in het Boek van de Rechtspraak]."Rosj Hasjana is Jom Hazikaron, de Dag van de Gedenking. Hoewel dat motief verwant is aan Jom Hadin, is het desondanks uniek. Het beste bewijs daarvoor is Jom Kippoer, want hoewel die dag ook Jom Hadin genoemd wordt (het Machzor gaat verder met: "Oewejom tsom kippoer jechatemoen ? op de vastendag der verzoening wordt [het lot van de mensheid] verzegeld"), wordt die dag niet Jom Hazikaron genoemd.Rosj Hasjana is ook "Jom harat olam ? de geboortedag van de wereld" (Machzor NIK blz. 406), de dag waarop de mensheid werd geschapen. Hoewel de wereld als zodanig werd geschapen op de 25 Eloel, werd Adam pas op de eerste Tisjrei geschapen. Men andere woorden, Rosj Hasjana is de geboortedag van de Mensheid.Rosj Hasjana is ook de geboortedag van de aartsvaders, Awraham, Jitschak en Ja?akov.Rosj Hasjana heeft voorts het motief van Malchiot, het koningschap, zoals dat tot uitdrukking komt in de eerste van de drie brachot ? zegeningen ? in het moesaf ? toegevoegd ? gebed van Rosj Hasjana. Dit verkondigt de overtuiging van Israël dat op het einde der dagen de hele Mensheid de Almachtige G’d tot Koning over de wereld zal verklaren en dat heel de mensheid afgoderij, wreedheid, arrogantie en tirannie van het aaroppervlak zal verwijderen.Een ander motief van Rosj Hasjana is sjofarot, of de stoten op de sjofar ? de ramshoorn, zoals tot uitdrukking komt in de derde van de drie moesaf gebeden. Dit thema drukt het begrip Atta wechartanoe uit ? G’ds uitverkiezing van het Joodse volk [zie Machzor NIK blz. 392], hetgeen in de hiervoor genoemde bracha op twee manieren wordt weergegeven. Ten eerste wordt dat weergegeven door de Sjofarstoten op de berg Sinaï, toen G’d het Joodse volk verkoos om de Tora in ontvangst te nemen, zoals de Machzor zegt: "U hebt U in een wolk van majesteit aan het U gewijde volk geopenbaard om met hen te spreken… op de Berg Sinaï" [zie Machzor NIK blz. 418]. De bracha gaat dan verder met de belofte van G’d via de profeet Jesajahoe ? Jesaja ? , dat "Op die dag zal het gebeuren. Er zal op een grote sjofar worden geblazen en zij die in het land Asjoer verloren zijn gegaan en die naar het land Egypte verbannen werden, zullen komen en zich neerbuigen voor de Eeuwige op de heilige berg in Jeroesjalajim," (Jes. 27:13) [zie Machzor NIK blz. 420], waarbij de speciale rol, die Israël te vervullen heeft in de Messiaanse tijd, tot uitdrukking gebracht wordt.Rosj Hasjana is ook de dag waarop G’d Sara, Rachel en Chana gedenkt. Echter, Rosj Hasjana is niet alleen aan deze moeders gewijd maar aan alle andere moeders. Volgens de Aroech zijn de Joden in alle generaties verplicht honderd stoten op de sjofar te blazen op Rosj Hasjana, ter herinnering aan de honderd snikken die de moeder van Sisera huilde toen haar zoon niet terug kwam uit de oorlog [zie Sjoftiem ? Richteren 5:28]. Met andere woorden, Joden hebben door alle generaties heen, steeds jaarlijks op Rosj Hasjana honderd sjofarstoten geblazen, daarmee het verdriet tot uitdrukking brengend van de moeder van een wrede heiden. In feite is Rosj Hasjana dus gewijd aan alle moeders op de wereld, Joodse moeders zowel als die moeders die hun kinderen hebben doen opgroeien met de be