Groot online project met interactieve kaart van door Nederlanders geroofd Joods bezit tijdens de Tweede Wereldoorlog

Journalisten van het KRO-NCRV-platform Pointer zijn een groot online project gestart met o.a. een interactieve kaart en details van tijdens de Tweede Wereldoorlog door medeburgers geroofd bezit van Joodse Nederlanders. Zij zaten op dat moment ondergedoken of afgevoerd naar concentratiekampen.

Ruim 7.000 panden en stukken grond werden in de oorlog onteigend, terwijl de Joodse eigenaren waren ondergedoken of naar de vernietigingskampen waren afgevoerd. Het vastgoed werd vervolgens gekocht door ondernemers en vastgoedhandelaren, vaak met contacten binnen de NSB, en met grove winsten doorverkocht.

Eén van de bekendste particulieren is makelaar Dirk Hidde de Vries. De Hagenaar richtte speciaal voor de verkoop van de onteigende Joodse panden de Algemeen Nederlands Beheer van Onroerende Goederen (ANBO) op. Deze organisatie werd door NSB’ers geleid. Zij zorgden in samenwerking met andere makelaars en notarissen ervoor dat de onteigende Joodse woningen werden doorverkocht.

De winst van deze handel in onteigende woningen (44.574.035 gulden, of omgerekend naar nu, ruim 260 miljoen euro) stroomde direct door naar de roofbank Lippmann, Rosenthal en Co. aan de Sarphatistraat in Amsterdam, ook wel bekend als Liro. Daar kwam de winst vervolgens terecht op een collectieve bankrekening waar onder meer kamp Westerbork, kamp Vught en deportaties naar andere kampen van werden betaald.

Nederlandse Joden financierden op deze manier zonder dat ze er zelf kennis van hadden hun eigen ondergang.

De Duitsers legden de transacties vast in Verkaufsbücher, die na de oorlog in het Nationaal Archief in Den Haag kwamen te liggen. Sinds kort is alle informatie daaruit gedigitaliseerd en openbaar gemaakt door het archief en het Kadaster.

De journalisten van Pointer ontdekten dat notarissen meewerkten aan schimmige constructies en onderzochten de eventuele compensatieregelingen voor nabestaanden.

Nu al staat een artikel online over Marita Simons-Deen en haar in 1998 overleden schoonvader David Simons, wiens huis in Den Haag in de oorlog werd onteigend. Woensdagavond is op NPO 2 een tv-uitzending van Pointer over de vastgoedboeken van de Duitsers.

Wekelijkse verschijnen er nieuwe verhalen. Bezoek deze link om naar de uitgebreide website van Pointer te gaan.

Advertentie (4)