NIK: Parsja 34 BeHa?alotecha

Bemidbar 12:3: ?De man Mozes was erg nederig, meer dan alle mensen, die op de oppervlakte van de aarde leefden?.Het winnen van ?de prijs voor de nederigste mens op aarde? en aangesteld worden als leider over een volk zijn twee eerbewijzen, die normaliter niet hand in hand gaan. Toch krijgt Mosjé beide titels in de sidra van deze week.Men zou verwachten dat Mosjé een beetje trots zou worden vanwege het enorme eerbetoon en zijn heel bijzondere positie in de joodse geschiedenis. Maar dit gebeurt allemaal niet. In de Tora wordt verteld dat Mosjé niet alleen nederig was, maar dat hij de nederigste man op aarde was. Het woord anaw (nederig) komt maar één keer in de Tora voor. Dit duidt er op dat Mosjé uniek in zijn bescheidenheid was.Misschien had G´d het niet nodig gevonden om Mosjé?s kwaliteiten te benadrukken indien Mirjam en Aharon hun broer niet enigszins minachtend hadden besproken. Toen de positie van Mosjé als leider en profeet ter discussie werd gesteld, werden Mosjé?s voortreffelijke eigenschappen voor het voetlicht gehaald: Mosjé is de grootste van alle profeten – de enige die met G?d van aangezicht tot aangezicht spreekt. Bij Mirjam en Aharon is dit anders, zij konden G?d alleen in visioenen en dromen waarnemen. Mosjé is bovendien ook nog de nederigste mens op aarde.De diepgang van zijn nederigheid zien we in de reactie van Mosjé op de kritiek van zijn oudere broer en zuster. De tachtigjarige leider van de Exodus verdedigt zich niet door al zijn verdiensten en successen op te sommen. Mosje aanvaardt de beledigingen in stilte en buigt zijn hoofd geduldig. G?d moet ingrijpen om Mosjé te verdedigen als ongeëvenaarde profeet.Meer dan een gebogen hoofdHoe is het mogelijk dat iemand die constant in de buurt van het Opperwezen verkeert, werkelijk nederig en bescheiden blijft?Mosjé was er ongetwijfeld van doordrongen dat hij het verder gebracht had dan zijn medemensen. Kennelijk betekent nederigheid veel meer dan alleen maar een gebogen hoofd. Hillel, de grote geleerde die bekend stond om zijn buitengewone geduld en zachte medemenselijkheid, placht uit te roepen: ?als ik hier ben, is iedereen hier?. Verder is het bekend uit de Talmoed dat rabbi Dosa verklaarde, dat als er twee grote mensen op de wereld zouden bestaan, hij er één van was en de ander zijn zoon. Uit dit citaat blijkt, dat trots niet alleen mag maar zelfs prijzenswaardig zou zijn.Dat is niet zo. De profeet Jeremia zegt heel duidelijk dat de Wijzen zich niet moeten beroemen op hun wijsheid, de machtigen zich niet moeten wentelen in hun kracht en de rijken zich niet moeten laten voorstaan op hun rijkdom: ?Maar zij die zich ergens op willen beroemen, laten zij zich beroemen op het feit dat zij Mij kennen en nabij zijn, dat ik G´d ben? (Jeremia 9:22).De klap in de treinEr gaat een verhaal hoe de Chafeets Chaim (rabbi Jisraëel Kagan, die bekend werd door zijn boek tegen roddelen) eens met een medereiziger in de trein uit Radin zat. Toen zijn medepassagier ontdekte, dat de kleine man die tegen over hem zat uit dezelfde stad als de Chafeets Chaim kwam, begon hij de legendarische verdiensten van de grote heilige op te sommen. De Chafeets Chaim, die incognito was, probeerde het enthousiasme van zijn medereiziger een beetje te temperen en vertelde dat de verhalen over de Chafeets Chaim wat overdreven waren. Zijn medepassagier werd zo kwaad dat hij de nederige wijze sloeg. Toen ze aankwamen op de plaats van bestemming, werd de identiteit van de kleine geleerde met zijn werkerspet duidelijk. De man, die hem in de trein zojuist een klap had verkocht, schaamde zich vreselijk. Maar de Chafeets Chaim benadrukte dat de man gelijk had; hij had zijn slachtoffer een belangrijk principe geleerd, dat het verboden is om negatief over jezelf te spreken!Nederigheid door G?ds nabijheidJe eigenwaarde kennen is geen uiting van trots. In de