Duits verbod neo-nazipartij niet haalbaar

De Duitse neo-nazipartij NPD wordt niet verboden. Dat is het gevolg van een uitspraak die het Constitutionele Hof in Karlsruhe op 18 maart heeft gedaan, schrijft NRC-correspondent Michel Kerres.

Het Hof besloot de juridische procedure die tot een verbod van de NPD moest leiden, voortijdig af te breken omdat het grootschalige gebruik van verklikkers een zuivere rechtsgang in de weg staat. Het oordeel is een gevoelige nederlaag voor de regering van bondskanselier Schröder. Na aanvankelijke aarzelingen hadden regering, Bondsdag en Bondsraad in 2001 gezamenlijk een procedure tot verbod van de politieke partij aanhangig gemaakt. De coördinatie was in handen van minister van Binnenlandse Zaken, Otto Schily (SPD). De zaak geldt als een van de belangrijkste dossiers van het eerste kabinet-Schröder.Diverse veiligheidsdiensten waren, zo bleek vorig jaar, zeer actief geweest in het werven van spionnen in de partij. De infiltratie was zo succesvol dat 15 procent van de leidinggevende functionarissen met de overheid meewerkte. Daardoor drong zich de vraag op of de staat een partij kan laten verbieden waar ze zelf grote invloed op heeft.De rechters zagen zich voor de vraag gesteld in hoeverre het bewijsmateriaal dat de drie staatsorganen voorlegden was geïnfecteerd. Onduidelijk was voor de rechters bijvoorbeeld welke belastende verklaringen nu aan wie moesten worden toegeschreven en met welk motief ze waren gedaan: als provocatie of uit overtuiging. Schily probeerde het gebruik van ‘vertrouwenspersonen’ te rechtvaardigen door erop te wijzen dat de verklikkers lid waren van de NPD en geen geparachuteerde overheidsdienaren.De zogenoemde Tweede Senaat van het Hof is niet toegekomen aan de vraag of de NPD de Duitse rechtsstaat bedreigt. Wél had de senaat in eerste lezing van het bewijsmateriaal geoordeeld dat er voldoende argumenten voor opening van een zaak waren. Van de zeven rechters stemden vier vóór en drie tegen voortzetting van de procedure, maar de regels van het Hof vereisten in dit geval een tweederde meerderheid.De kwestie maakte ook duidelijk dat de veiligheidsdiensten volstrekt langs elkaar heen hebben gewerkt. In één regionaal NPD-bestuur werkten voorzitter en vice-voorzitter elk voor een andere dienst, zonder dat de diensten van elkaars activiteiten wisten.Bron: www.nrc.nl/buitenland.