Onderwijsproject op internet ‘Sporen van Migratie’ van start

De naam ‘Sporen van Migratie in Rotterdam’ verwijst naar de sporen die migranten onder andere in archieven hebben nagelaten. Met deze website willen we leerlingen leren deze gegevens boven water te halen. De website is vooral bedoeld voor leerlingen in de Tweede Fase en gaat over de geschiedenis van verschillende migrantengroepen in Rotterdam.

Back to your roots met ‘Sporen van Migratie’.In 2001 telde Rotterdam 595.389 inwoners, waarvan er 174.131 tot de zogenaamde etnische minderheden behoorden. Daarmee worden bedoeld de bevolkingsgroepen van Surinamers, Antillianen, Kaapverdianen, Turken, Marokkanen en Noord-mediterranen (Grieken, Italianen, Portugezen, Spanjaarden en voormalige Joegoslaven).Wie waren die migranten die in de loop van de tijd naar Rotterdam kwamen? In de Middeleeuwen was migratie nog hoofdzakelijk een beweging van het platteland van Holland naar de stad, met daarnaast enige buitenlandse migratie, zoals bankiers (de Lombarden) uit Italië die zich met hun bedrijf in de Nederlanden vestigden.Na de Middeleeuwen kwam als gevolg van de Reformatie rond 1600 een groot aantal politieke, economische en religieuze vluchtelingen uit de Zuidelijke Nederlanden naar de Hollandse steden, waaronder Rotterdam.De Joden uit Zuid- en Oost-Europa die in de zeventiende eeuw zich vestigden in Rotterdam, hadden voornamelijk godsdienstige motieven, zoals aan het einde van de eeuw ook de protestantse Hugenoten die vanuit Frankrijk hier hun toevlucht zochten. Zij kwamen na de opheffing van het Edict van Nantes (1685) waardoor hun positie in hun geboorteland werd bedreigd. Door de handelscontacten met omliggende landen zouden zich in de zeventiende en achttiende eeuw ook veel Duitsers, Engelsen en Fransen permanent in de stad vestigen.Toen Rotterdam en de haven vanaf ca. 1880 sterk begonnen te groeien, werden de benodigde arbeiders gevonden op het platteland van Brabant, Zuid-Holland en Zeeland. Zij gingen hier vooral aan de zuidkant van de rivier wonen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog verbleven tijdelijk veel Belgische vluchtelingen en Russische krijgsgevangenen in de stad. In de jaren twintig, dertig en veertig (interbellum) vestigden zich nogal wat Italiaanse schoorsteenvegers en terrazzowerkers en Chinese zeelieden. In diezelfde tijd zochten ook werkzoekende dienstbodes en Joden op de vlucht voor het opkomende nationaal-socialisme uit Duitsland hun heil in Rotterdam.Na de Tweede Wereldoorlog kwamen Oost-Europeanen als politieke vluchtelingen en gerepatrieerde Nederlanders en Zuid-Molukkers uit Nederlands-Indië naar Rotterdam. De grote arbeidsmigratie uit Zuid-Europa (Joegoslavië, Griekenland, Italië en Spanje) begon in de jaren vijftig en zestig. Al spoedig verschenen de Turkse en Marokkaanse gastarbeiders en kwamen ook Kaapverdiaanse zeelieden naar Rotterdam. Met de onafhankelijkheid van Suriname in 1975 migreerden veel voormalig rijksgenoten uit Suriname en Antillianen naar Nederland.Vanaf de jaren zeventig tot het einde van de jaren tachtig zouden een aantal groepen door gezinshereniging sterk groeien. De politieke situatie in sommige landen leidde er in de laatste decennia toe, dat vaak kleine groepen vluchtelingen in Rotterdam onderdak zochten, zoals Chilenen, Vietnamezen, Iraniërs, Somaliërs, Afghanen en voormalig Joegoslaven.In de toekomst is het de bedoeling dat de website wordt uitgebouwd tot een platform van migrantengeschiedenis in Rotterdam. Doel is toegang te bieden tot informatie over de oorsprong van migrantengroepen. Wie kwamen er als eerste van een bepaalde bevolkingsgroep in Rotterdam en waarom? Mensen kunnen hun ‘wortels’ traceren en in contact komen met anderen.Voor uitgebreide informatie zie Gemeentearchief Rotterdam: Sporen van migratie